Hikoya

Menning ismim Anora(o'zgartirilgan). 19 yoshimda universitetda o‘zimdan bir bosqich yuqorida o‘qiydigan yigit bilan sevishib turmush qurdik va o‘qishni tugatgach erim bilan birga uning qishlog‘iga qaytdik. O‘sha yerdagi maktabda ishlay boshladik. Ro‘zg‘orimizni butlash maqsadida qo‘shimcha daromad topish yo‘lini izladik hamda barcha qishloqdagilar qatori dehqonchilik qilishni tanladik. Erta bahorda erim mahalladagi fermer o‘z yerining har bir gektarini yiliga 1 milliondan ijaraga berayotgani haqidagi gapni topib keldi. Biz tezroq va ko‘proq daromad qilish maqsadida qarz olib, 10 gektar yerni ijaraga oldik. Biz qarzlardan tezda qutilib ketamiz deb o‘ylagan edik. Ammo, dehqonchilik borasida ikkalamizda ham tajriba yo‘q edi hisob. Shu sababli tanish-bilishlardan maslahat olib, poliz ekinlari ekishni boshladik. Men boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi bo‘lganim uchun kunning ikkinchi yarmida bo‘sh edim, turmush o‘rtog‘im esa har ikki smenada dars berar edi. Shu sababli ham dala ishlari deyarli o‘zimga qoldi. Erta tongdan borib dalada ishlab, undan keyin maktabga ketar edik. Bu ham yetmagandek uy ishlari ham bor edi. Dehqonchilikning ham o‘zi bo‘lmas ekan. Yerni ekinga tayyorlashga, shudgor qilishga va tekislashga deyarli ancha mablag‘ ketdi. Bunday katta maydonga urug‘ sotib olishimiz ham 5 millionlar atrofida pul ketdi. Xullas, u emas, bu emas hali bir so‘m daromad ko‘rmay turib 7-8 million sarflab tashladik. Mablag‘ sarfining oshishi, ish taqsimotidagi adolatsizliklar sabab uyimizda nizolar vujudga kelishni boshladi. Suv yetishmasligi sabab ekinlarimiz qurib qolishi esa oilamizda katta fojiaga aylandi. Tuppa-tuzuk yurgan erim tez-tez ichadigan, uyga kelib janjal chiqaradigan bo‘ldi. Meni urib-tepishni boshlaganda esa bu holatlarning hali boshlanishi ekanligini tasavvur ham qila olmas edim. Erimning har kunlik ichishi, meni kaltaklashi sabab yuzim va tanamning turli qismidagi ko‘karishlar oqibatida men hatto ishga chiqishga ham uyalib qoldim. Qarz olgan odamlarimiz pullarini so‘rab kelgan kunlari esa erim g‘azab otiga minar va meni kaltaklar, hattoki, uydan haydab chiqarar edi. Bir kuni esa hatto bog‘dagi ariqni ichiga itarib yubordi. Men shundan keyin ham o‘zim tanlab teggan insonim sabab uydan chiqib ketmadim. Sabr qilib erimga Allohdan insof so‘rab yashashda davom etdim. Oilamidagi bunday tahqirlashlar kun sayin ortib borar edi. Men esa aybim nima ekanligini hech tushunmas edim.

Bahoraning hikoyasi

Ismim Bahora(o‘zgartirilgan). 22 yoshimda uydagilar xohishiga ko‘ra turmush o'rtog'im bilan oila qurdik. Qaynona-qaynotam bilan birga yashaymiz. Qishloq chekkasidagi anhordan suv olib kelamiz. Anhor suvini ham toza deb aytib bo‘lmaydi. Olib kelgan katta baklardagi suvlarimizni ba’zan kunlab tindirib qo‘yishga to‘g‘ri keladi. Suv olayotganimizda baklar tagidagi cho‘kmalar qo‘zg‘alib ketishidan ehtiyot bo'lamiz. Bu ahvoldagi suvdan biz ichish va maishiy maqsadlarda foydalanamiz. Suv tozaligidan tashqari uni tashish muammosi ham bor. Erim yordamini ayamaydi, ammo doim ham uyda bo‘la olmasligi sabab ba’zan obdasta bilan, ba’zida aravachalar bilan bir-ikki bak suv olib kelaman.

Nikohimizdan ko‘p o‘tmay homilador bo‘ldim. Lekin qishloq sharoiti, qaynonamning g‘azablari sabab anhordan suv tashishdan qutila olmadim. 15 litrlik baklarni anhordan to‘ldirib aravachaga ortayotganimda og‘riq his qiladigan bo‘ldim. Buni qaynonamga aytganimda esa “O‘lmagan bizni jonimiz ekanda” degan “shiringina” gaplarni eshitdim. Erim esa onasiga bo‘lgan hurmati sabab ortiqcha gap qila olmadi. Lekin, u suv olib kelib berishda ko‘maklashib yurardi. Erim uyda yo‘q kunlardan birida suv olish uchun anhor bo‘yiga tushib katta bak bilan birga suvga yiqildim. Ana shu lahzada men ve erimning 5 oylik orzularimiz zavol topdi. Hali tug‘ilmagan bolamni yo‘qotganimdan keyin ikki haftacha ishlardan “ozod etildim”. Ammo erim ham meni e’tiborsizlikda ayblar “o‘sha suvni o‘zim olib kelardim-ku” deya jahl qilar edi.

Ana shu mudhish voqeadan keyin yillar davomida farzand ko‘ra olmadik. Ko‘cha-ko‘ydagilarning gaplari, qaynonamning “tug‘mas xotin bilan umring o‘tyapti” degan tazyiqlaridan keyin erim juda asabiy bo‘lib qoldi. Hatto, meni kaltaklaydigan odat chiqardi. Ba’zan nima uchun kaltak yeyotganimni ham bilmay qolar edim. Qaynonamning piching va haqoratlari, erimning tazyiq-u kaltaklaridan bezor bo‘lganimdan keyin, bularning baridan ajrashib qutildim. Hozir ota uyimdaman. Nega bunday bo‘ldi? tug‘ilmagan farzandim nobud bo‘lishida men aybdor edimmi? Erim nega meni bunday tahqirladi? degan savollar haligacha tinchlik bermaydi. Haligacha aybim nima ekanligini anglay olmayman.

Agar siz ham hayotingizda turli xil taziyqlarga uchrayotgan bo'lsangiz Respublika va viloyatlar kesimida ayollarga yordam beradigan quyidagi tashkilot va markazlarning raqamlariga murojaat qilishingiz mumkin:

1. Qoraqalpog‘iston Respublikasi, ayollar maslahat markazi - (361) 222−72−05
2. Andijon viloyati, ayollar maslahat markazi - (374) 223−25−60
3. Buxoro viloyati, «Oydin nur» ijtimoiy markazi - (365) 224−11−33, 224−65−11
4. Jizzax viloyati, «Qalb nuri» ijtimoiy markazi (372) 226−52−62
5. Qashqadaryo viloyati, «Qalb mehri» ijtimoiy markazi - (375) 225−10−25
6. Navoiy viloyati, ayollar maslahat markazi - (436) 220−11−58
7. Namangan viloyati, ayollar maslahat markazi (369) 227−09−74
8. Samarqand viloyati, «Rozilik» ijtimoiy markazi - (366) 233−19−44
9. Sirdaryo viloyati, ayollar salomatligi va go‘zalligi ijtimoiy-huquqiy reabilitatsiya markazi - (367) 225−00−87
10. Surxondaryo viloyati, ayollar maslahat markazi - (90) 746−07−64
11. Farg‘ona viloyati, ayollar maslahat markazi - (373) 244−05−10
12. Toshkent viloyati, ayollar maslahat markazi - (371) 232−80−75
13. Toshkent shahri, ishonch maslahat markazi - (371) 233−47−59.